Op 19 januari was ik met buurvriend A. (we zijn lezinggroupies) bij een lezing Jelle Reumer over "De Reuzensalamander", een boek over de geschiedenis van de paleontologie.
De lezing was interessant, en ik leerde een nieuw woord kennen, "Lügensteine" (leugenstenen). De term was voor mij onbekend, verwijst naar een geval van wetenschappelijke fraude uit de 18e eeuw.
Johann Beringer, een professor in medicijnen aan de Universiteit van Würzburg, vond in 1726 een verzameling stenen met nogal bizarre afbeeldingen. Deze stenen leken fossielen te zijn met afbeeldingen van allerlei wezens, zoals insecten, vogels en zelfs Hebreeuwse teksten.
Als je er nu naar kijkt snap je niet dat iemand hier in is getrapt. De meeste mensen hebben tegenwoordig standaard wantrouwen en een ingebouwde sensor voor dit soort dingen. In die tijd duidelijk niet.
In werkelijkheid waren de stenen vervalsingen, gemaakt door collega's van Beringer. Een prachtig voorbeeld vroege wetenschappelijke fraude. Het leverde in ieder geval een mooi woord op, lügensteine.